Jaja zaliczane są do jednych z najzdrowszych składników pokarmowych. Podobno najzdrowsza jest skorupka, lecz nie zawsze wiemy, jak ją wykorzystać na przykład w gospodarstwie domowym. A mogą być one użyte do naturalnego nawożenia roślin i są bardzo dobrze przez nie przyswajalne, gdyż są naturalnym źródłem składników odżywczych i można nimi nawozić rośliny doniczkowe, jak i te w gruncie. Skorupka jaj bogata jest w wapń, w żelazo, w krzem, we fluor oraz w siarkę. Wracając jednak do zdrowotności jaj, to warto wiedzieć, że jaja są bardzo wskazanych produktem, lecz nie każdy może je jeść w jednakowej postaci. Wiele osób nie może jeść jaj gotowanych na twardo, lecz zawsze można ugotować je na miękko a jeżeli nie możemy jeść smażonych jaj, to ugotujmy je w koszulce. Tak, czy siak jaja są wspaniałym artykułem spożywczym i szeroko wykorzystywanym w naszych kuchniach.
Jaja a nasze zdrowie
Jaja zawierają bardzo dużo cennych substancji, które mają korzystny wpływ na nasze zdrowie. Bogactwo w witaminę D, A, K i tych z grupy B sprawia, że warto je jeść.
– Witamina D dba o utrzymanie prawidłowej struktury i funkcji kośćca. Witamina ta znajduje zastosowanie w profilaktyce i leczeniu krzywicy, osteoporozy i osteomalacji (ta ostatnia to choroba polegająca na zmniejszeniu gęstości kości). Witamina D wzmacnia układ odpornościowy i pomaga w zwalczaniu próchnicy. Przy dużym nasłonecznieniu witamina D wytwarzana jest w skórze, gdy nie wystarcza czerpiemy ją z produktów żywnościowych lub suplementów diety.
– Witamina A pełni bardzo istotne funkcje w organizmie. Przede wszystkim jest niezbędna dla wzroku i dobrego widzenia. Witamina ta wspiera także nasz układ odpornościowy i zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób a w tym chorób nowotworowych. Witamina A wzmacnia układ immunologiczny, sprzyja zdolności regeneracji komórek i przyspiesza gojenie ran, zapobiega zakażeniom i zwalcza wirusy, jest też odpowiedzialna za stan skóry i włosów.
– Witamina K jest niezbędna do krzepnięcia krwi, pomaga zachować mocne kości i zęby, zapobiega miażdżycy, wspomaga skórę i opóźnia efekty starzenia, zapobiega powstawaniu siniaków, wzmacnia układ sercowo -naczyniowy, uelastycznia naczynia krwionośne zapobiegając na przykład krwotokom z nosa.
– Witaminy z grupy B, to witamina B1, B2, B3, B4, B5, B6, B7, B8, B9, B12. Witaminy te pomagają utrzymać dobre samopoczucie, dodają odporności, poprawiają sprawność umysłową, korzystnie wpływają na serce, wspomagają wzrok, uczestniczą w tworzeniu krwinek czerwonych, regulują ciśnienie krwi, zapobiegają skurczom mięśni, regulują poziom glukozy we krwi.
Jajka to cenne źródło łatwo przyswajalnego i pełnowartościowego białka, które zawiera odpowiednią ilość aminokwasów endogennych i egzogennych. Jest to tym bardziej cenne dla ludzi, bo ludzki organizm sam nie potrafi ich wyprodukować.
Żółtko jajka jest bardzo bogatym źródłem luteiny (luteina jest organicznym związkiem chemicznym obecnym w żółtku jaj, jak i w owocach i warzywach np. w pomarańczach, w szpinaku, w sałacie, w brokułach, w pomidorach, w papryce, w grochu, w cykorii, w marchwi). Jest to nieodzowny składnik, który wpływa na prawidłowe funkcjonowanie naszego wzroku. Natomiast aktywne białka zawarte w jajkach mają zdolność niszczenia wirusów i bakterii.
Jajka w kuchni
Najszersze jednak zastosowanie mają jaja w kuchni, gdzie przyrządza się je na wszystkie możliwe sposoby, czyli do przygotowywaniu różnych potraw i przede wszystkim wypieków. Jaja są takim produktem, który można wykorzystać do przygotowania każdego posiłku i niezależnie od tego, czy jest to śniadanie, kolacja, czy obiad. To jest taki rodzaj pożywienia, bez którego trudny byłby nasz proces odżywiania. I choć weganie nie spożywają jaj i jakoś sobie radzą, to jednak zdecydowana większość populacji świata nie umie obejść się bez tego cennego daru pochodzącego od ptactwa domowego.
Mówiąc o jajach w kuchni nie sposób nie wspomnieć o tym, jak bardzo one ratują nasz domowy budżet, bo przy pomocy jaj można w kuchni wykorzystać wszystko, co zalega w naszych lodówkach, czyli przyrządzić niesamowicie smaczne dania mając resztki wędlin, warzyw, majonezu a nawet kromki wczorajszego chleba i oczywiście jajka oraz przyprawy do smaku, jak sól i pieprz.
Maksymalne wykorzystanie wszystkich resztek, jakie zalegają w naszych lodówkach daje nam możliwość oszczędzania swoich ciężko zarobionych pieniędzy. Poza tym mamy smaczne domowe jedzenie, nie mamy poczucia marnowania żywności podczas gdy każdego dnia wielu ludzi na świecie umiera z głodu. Mamy również satysfakcję z tego, że potrafiliśmy zrobić coś tak smacznego i wartościowego, jak zwykliśmy mawiać z niczego.
Ciekawostki o jajkach
– Jaja mogą być alergenem pokarmowym i zajmują pod tym względem drugie miejsce zaraz po mleku od krowy, przy czym warto wiedzieć, że jaja ugotowane mają mniej substancji uczulających.
– Im krócej jaja są gotowane tym lepiej, bo długie gotowanie sprawia, że tracą witaminy i minerały.
– Najbogatszy skład pod względem odżywczym posiadają jaja od kur z wolnego chowu w okresie wiosny i lata.
– Jaja mają indeks glikemiczny równy zeru, co jest ważne dla diabetyków.
– Jajek nie należy jeść srebrnymi sztućcami, bo zachodzi reakcja pomiędzy metalem a żółtkiem.
– Aby uniknąć salmonelli należy zanurzyć jajko na kilka sekund w ciepłej wodzie.
– Surowe jaja nie mogą być w lodówce przechowywane dłużej niż około 6 tygodni i lepiej ich nie myć przed włożeniem do lodówki, bo szybciej ulegną popsuciu.